Projekt Usiądź i Przyjrzyj się Światu (2024-…)
Badanie „Usiądź i Przyjrzyj się Światu” ma na celu zrozumienie, jak nauka samodzielnego siedzenia wpływa na rozwój społeczno-komunikacyjny niemowląt. Wiemy, że osiąganie kamieni milowych w rozwoju motorycznym, takich jak siadanie, czworakowanie czy chodzenie, otwiera nowe możliwości interakcji niemowląt z otoczeniem. Chcemy szczególnie przyjrzeć się temu, jak nauka siedzenia wpływa na produkcję dźwięków mowy, koordynację ruchów oraz uwagę wzrokową niemowląt. Wyniki badania mogą dostarczyć nowych informacji na temat trajektorii rozwoju niemowląt i pomóc w lepszym zrozumieniu, jak wczesne umiejętności motoryczne wpływają na późniejsze zdolności komunikacyjne.
Badanie obejmuje cztery spotkania, które odbędą się na różnych etapach nauki siadania przez dziecko:
- Kiedy dziecko jeszcze nie siedzi samodzielnie.
- Kiedy próbuje siadać.
- Kiedy zaczyna siadać samodzielnie.
- Kiedy stabilnie siedzi bez podparcia.
Podczas każdego spotkania dziecko będzie bawić się różnymi zabawkami, a my będziemy obserwować jego zachowania. Zarówno dziecko, jak i rodzic, założą specjalne opaski z czujnikami ruchu oraz okulary z miniaturowymi kamerami. Dzięki temu będziemy mogli analizować ruchy i kierunek patrzenia niemowlęcia.
Dodatkowo przeprowadzimy zadania eye-trackingowe, aby zbadać, na jakie elementy dziecko patrzy najdłużej podczas oglądania krótkich filmików. Monitorujemy również rozwój motoryczny za pomocą specjalnej skali i obserwacji zabaw z dzieckiem.
Projekt „Sensori” (2024-…)
W projekcie „Sensori” chcemy przyjrzeć się temu jak niemowlęta oglądając twarze osób mówiących w języku ojczystym oraz obcym reagują na te języki. Pierwszy rok życia to okres intensywnych zmian w percepcji twarzy i mowy, którym towarzyszą zmiany w mózgu. Niemowlęta codziennie mają kontakt z mową i ruchami ust, co pozwala im integrować informacje za pomocą różnych zmysłów. Celem projektu jest sprawdzenie, czy mowa aktywizuje nie tylko obszary mózgu odpowiedzialne za słuch i wzrok, ale także za czucie i ruch.
Do badania zapraszamy niemowlęta w wieku około 5 lub 10 miesięcy. Spotkanie ma formę zabawy i obejmuje kilka etapów: wprowadzenie, przygotowanie do badania EEG, prezentację krótkich filmików, zabawę z dzieckiem oraz drugą serię filmików w dwóch językach (polskim i greckim). Podczas filmików i zabawy mierzymy aktywność mózgu i śledzimy ruchy oczu dziecka. Na koniec rodzice wypełniają kwestionariusz dotyczący porodu, stanu zdrowia dziecka i środowiska, w jakim żyje.
Badanie pomoże zrozumieć, czy angażowanie wielu obszarów mózgu pozwala niemowlętom rozpoznawać dźwięki mowy, rozumieć słowa i je wymawiać. Wyniki dostarczą cennych informacji o wczesnym rozwoju percepcji mowy i integracji sensorycznej u niemowląt. Zapraszamy rodziców z niemowlętami do udziału w badaniu, które pomoże odkryć, jak dzieci uczą się języka i wchodzą w interakcje z otaczającym ich światem.
Projekt Rączki do góry (2020-2024)
W projekcie „Rączki do Góry!” chcemy przyjrzeć się rozwojowi umiejętności komunikacyjnych niemowląt w pierwszym roku życia. Niemowlęta w komunikacji z rodzicami korzystają z różnych nabytych i rozwijanych kompetencji – wzrokowych, motorycznych i wokalnych; przenoszą wzrok między przedmiotami, bądź utrzymują na nich uwagę przez dłuższy czas, sięgają po interesujące zabawki lub wokalizują w sposób coraz bardziej przypominający dźwięki otaczającego je języka. Co więcej, w kolejnych miesiącach życia rozwój motoryczny niemowląt powiązany jest z uczeniem się precyzyjnego wybierania odpowiednich form odpowiedzi – przykładowo, uczą się „odpowiadać” wokalnie na mowę rodzica, zmniejszając współwystępującą aktywność rąk i nóg. W ramach naszego badania chcemy przyjrzeć się zależnościom pomiędzy tymi zachowaniami niemowląt w interakcji z rodzicem oraz sprawdzić, jak zmieniają się one wraz z rozwojem. Zakładamy, że umiejętność wybierania właściwej formy odpowiedzi jest zasadniczą częścią uczenia się komunikacji z rodzicem, a zatem może być znacząca dla zrozumienia podstaw rozwoju językowego w późniejszym okresie.
Regularne wizyty w wieku 4-, 6-, 9-, 12- i 24-miesięcy pozwolą nam to sprawdzić jak wraz z rozwojem maluchów zmieniają się zachowania dzieci (ruchowe, wzrokowe, wokalne) oraz zależności, w jakich ze sobą pozostają. W trakcie badania niemowlęta ubrane będą w specjalne czujniki, dzięki którym możliwy będzie precyzyjny pomiar aktywności motorycznej. Minikamerki założone na głowach, a także zadania eye-trackingowe, pozwolą nam zobaczyć na co patrzą maluchy, a nagrania audio umożliwią analizę różnych typów wokalizacji. Mamy nadzieję, że nasz projekt pozwoli dostarczyć nową wiedzę na temat prekursorów pomyślnego rozwoju językowego.
Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki w ramach konkursu SONATA BIS 8.
Grant 2018/30/E/HS6/00214.
Projekt Gadające Głowy (2018-2021)
Projekt „Gadające Głowy – EEG” ma na celu sprawdzenie, w jaki sposób niemowlęta wykorzystują informacje wzrokowe w kształtowaniu wiedzy o dźwiękach mowy. Badania nad percepcją mowy audiowizualnej, czyli mówiących twarzy, wykazują, że informacje, które niemowlę czerpie z ruchu ust mają duże znaczenie dla rozwijania się repertuaru dźwięków mowy dziecka, a także rozumienia mowy i samego mówienia. Druga połowa pierwszego roku życia dziecka to okres bardzo intensywnych zmian w percepcji twarzy i mowy, czemu towarzyszą zmiany w sposobie analizowania informacji przez mózg. Dlatego właśnie chcemy dowiedzieć się jak mózg niemowląt reaguje na poszczególne elementy mówiących twarzy, wykorzystując nowoczesne nieinwazyjne metody obrazowania pracy mózgu.
Projekt „Gadające Głowy – NIRS & ET” ma na celu sprawdzenie, w jaki sposób niemowlęta wykorzystują informacje wzrokowe w kształtowaniu wiedzy o dźwiękach mowy. Badania nad percepcją mowy audiowizualnej, czyli mówiących twarzy, wykazują, że informacje, które niemowlę czerpie z ruchu ust mają duże znaczenie dla rozwijania się repertuaru dźwięków mowy dziecka, a także rozumienia mowy i samego mówienia. Druga połowa pierwszego roku życia dziecka to okres bardzo intensywnych zmian w percepcji twarzy i mowy, czemu towarzyszą zmiany w sposobie analizowania informacji przez mózg. W trakcie badania Niemowlęta oglądają prezentowane na ekranie krótkie filmy. Pokazują one twarze aktorek wypowiadających różne sylaby, tytułowe „Gadające Głowy”. Podczas pierwszej części, gdy Niemowlęta oglądają filmy, obserwujemy aktywność ich mózgu za pomocą specjalnego systemu wizualizacji mózgu fNIRS (ang. near infrared spectroscopy). System ten został dostosowany do badań niemowląt i pozwala na zupełnie bezinwazyjny, komfortowy, i niezauważalny dla dziecka pomiar. Podczas drugiej części, wykorzystując metody śledzenia ruchów oczu, eye-tracker, mierzymy uwagę wzrokową niemowląt na różne elementy mówiących twarzy (np. usta, oczy).